سیم ارت دستگاه ها برای جلوگیری از برق داشتن بدنه
سیم ارت یکی از اجزای مهم تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی می باشد و به روش های مختلف قابل تأمین است.
در سالیان گذشته تأمین ارتینگ به طور معمول از طریق چاه ارت صورت می پذیرفت که روشی قدیمی ، پر هزینه و غیر قابل اعتماد بوده است.
طی سال های اخیر با توجه به اجباری شدن مبحث ارتینگ در سازمان نظام مهندسی و مبحث سیزده ساختمان نیز از روش هایی مانند راد کوبی و هم بندی ساختمان نیز استفاده شده است.
در روش های گذشته با توجه با نیاز مستقیم به زمین و متغیرات آن، روش های زمان بر و پر هزینه ای برای کاربران بوده است.
ولی با توجه به پیشرفت علم دانش و استفاده از تکنولوژی روز در این حوزه، هم اکنون از روش نوین تامین ارت با استفاده از دستگاه EDS استفاده می شود.
اشتباهات رایج
ارت یا گراند را نباید به هیچ عنوان به لوله آب یا گاز وصل کرد. اگر سیم گراند به لوله آب وصل شود ممکن است دچار اتصالی و باعث برق دار شدن بدنه تجهیز شود.
سیم ارت در بیشتر دستگاه‌های الکتریکی وجود دارد که باید به سیستم ارت متصل شوند.
اولین مسئله که باید مورد بررسی قرار گیرد ارت ساختمان می‌باشد.
متاسفانه اکثر ساختمان‌های قدیمی در کشور فاقد سیستم ارت می‌باشد و این عمده ترین مشکلی هست که باعث ایجاد گزش برق در بدنه فلزی تجهیزات می شود.
زمانی که ساختمان فاقد ارت باشد نویز یا همان برق اضافه وارد بدنه دستگاه می‌شود.
با دست زدن به بدنه دستگاه شاهد گزارش برق (گاهی کم گاهی زیاد) هستیم. گاهی اوقات هم ساختمان مجهز به سیستم ارت می‌باشد.
اما پریز فاقد شیار ارت است.
در ساختمان هایی که مجهز به سیستم ارت هستند برق اضافی به جای انتقال به دستگاه از طریق ارتی که روی پریز تعبیه شده به چاه ارت انتقال میابد. اما باید به این مورد توجه داشت که ساختمان مجهز به سیستم ارت باشد و پریز به خوبی به این سیستم وصل باشد.
گاهی هم ساختمان ارت دارد پریز هم متناسب است اما باز گزش برق وجود دارد.
سوال اینست، آیا محافظ یا سیم سیاری که سر راه دستگاه قرار گرفته هم دارای سیستم ارت می‌باشد؟
به عکس زیر توجه فرمایید:
حتما به این نکته توجه داشته باشید که برای انتقال ارت حتما باید رابط شما و پریز منزل نیز دارای سیم ارت باشد.
سیم ارت و اتصال بدنه به لوله کشی ساختمان
برخی از افراد با نداشتن اطلاع کافی اقدام به وصل کردن یک طرف سیم به بدنه دستگاه و یک طرف دیگر سیم به لوله کشی ساختمان می‌کنند.
هر چند این عمل باعث از بین رفتن ظاهری مشکل گزارش برق می‌شود اما خطراتی نیز در پی خواهد داشت.
از نظر استاندارد کاملا غلط می‌باشد و گاهی ممکن است تمام لوله کشی ساختمان دارای برق گردد.
برق دار شدن بدنه تجهیزات آشپز خانه از قبیل یخچال، ماشین ظرفشویی، لباس شویی و غیره
برق داشتن بدنه تجهیزات آشپزخانه یکی از آزار دهنده ترین مشکلاتی است که استفاده کاربران را از این دستگاه ها آزار دهنده است.
علاوه بر پایین آوردن عمر و عملکرد آن تجهیز احتمال تهدید جانی برای مصرف کننده های این گونه تجهیزات را دارد.
مهمترین نکته در استفاده از دستگاه ها و تجهیزات برقی اعم از خانگی یا صنعتی جهت ایمنی و بالا بردن طول عمر دستگاه ها و حفاظت کاربر از احتمال برق گرفتگی استفاده از سیستم ارتینگ مناسب می باشد.
-
خرابی سیم کشی دستگاه ها
بعضی مواقع دلیل برق دار شدن بدنه دستگاه، خرابی سیم کشی داخلی و نشت فاز روی بدنه می باشد.
خرابی سیم ها به معنی پوسیده، پارگی، آسیب دیدگی و به طور کلی از بین رفتن روکش سیم به هر دلیلی می باشد.
این امر موجب نشت فاز از سیم به بدنه می شود که در این صورت باید توسط تکنسین مربوطه سیم‌کشی دستگاه بررسی شود.
با تایید معیوب بودن، تعویض یا ترمیم گردد.
-
معیوب بودن پریز برقی که تجهیز به آن متصل است.
در بعضی از مواقع علت برق‌دار شدن تجهیز، استفاده از پریز مشکل دار و غیر استاندارد می باشد.
بدین منظور باید پریز بررسی و از سالم بودن آن اطمینان حاصل شود.
اگر پریز خراب باشد، نسبت به تعویض آن اقدام تا مشکل برطرف شود.
-
آسیب دوشاخه دستگاه
عامل دیگر که باعث برق‌دار شدن بدنه دستگاه می شود استفاده از دوشاخه معیوب، زنگ زده و یا اتصال غیر اصولی سیم به دوشاخه می باشد که باعث برق داشتن بدنه دستگاه خواهد شد.
در این حالت برای حذف این مشکل باید دوشاخه و سیم آن تعویض شود.
-
نقض هیتر در دستگاه هایی که دارای سیستم گرم کننده می باشد مانند ماشین ظرف شویی
هیتر جهت گرم کردن آب در بعضی از تجهیزات آشپزخانه مورد استفاده قرار می گیرد. در بعضی از مواقع ممکن است دچار اختلال و باعث بروز این مشکل شود.
از مجموع علت‌های خرابی آن برخورد هیتر با آب و یا پوسیده شدن هیتر پس از مدت طولانی استفاده از آن است که با تعویض هیتر می‌توان مشکل را برطرف کرد.
-
از کار افتادگی موتور در دستگاه هایی که دارای موتور می باشد مانند ماشین لباسشویی
موتور یکی از اجزای اصلی قطعات در بیشتر دستگاه ها می باشد که در صورت خرابی موتور، باعث به وجود آمدن مشکلاتی از قبیل برق داشتن بدنه دستگاه می شود.
نشت فاز از موتور به بدنه معمولا به دلیل نیم سوز شدن موتور دستگاه می باشد که ممکن است کار بر را در صورت تماس با بده دچار آسیب جدی نماید. در این صورت پیشنهاد می گردد از کارشناس مربوطه کمک گرفته شود.
-
نشتی آب
به دلیل نوع ساختار تجهیزات و دستگاه های مورد استفاده در آشپزخانه که معمولا به ورودی آب متصل هستند، در صورت عدم سرویس به موقع و استفاده طولانی مدت از این دستگاه ها، احتمال نشتی آب در این گونه تجهیزات وجود دارد.
در زمانی نشتی و برخورد آب با سیم‌ها، اتصالات برقی و غیره در صورت نفوذ رطوبت به داخل آنها به دلیل رسانا بودن آب، دچار اتصالی و یا برق داشتن بدنه دستگاه خواهد شد.
-
اتصالی در اتصالات و سیمهای داخلی دستگاه
در بعضی از موارد درست انجام نشدن اتصالات و یا اتصال اشتباه سیم ها در داخل دستگاه باعث برق دار شدن بدنه دستگاه می شود.
هنگام بروز این اتفاق احتمال اتصالی قسمت‌های داخلی دستگاه مانند بردها، قطعات الکتریکی و الکترونیکی، سیم کشی و اتصالات آن وجود دارد و همین امر سبب برق داشتن بدنه خواهد شد.
-
بر طرف کردن مشکل برق دار بودن لوازم و دستگاه های آشپزخانه
- تعویض دوشاخه مشکل دار
- اتصال سیم ارت یا گراند ماشین ظرفشویی
- تعمیر پریز برق مشکل دار
- تبادل هیتر در صورت خرابی.
- عوض کردن سیم کشی در صورت پوسیدگی و خرابی آنها.
سیستم EDS، با سرعت عملکرد بسیار بالا و مکانیزم عملکردی خاصی، می تواند در حفاظت از اتصال بدنه یا خطای زمین در موتورهای الکتریکی و ترانس های برق بسیار مفید واقع شود.
همین ویژگی EDS ، از بروز انفجار یا اتصالات شدید الکتریکی با سرعت بالا حفاظت نموده، برق را قطع نماید.
لازم به ذکراست سیستم EDS، بصورت سری با مصرف کننده نصب می شود.